Słowami instruktora  grupy: Jak powstał projekt: „… który, skrzywdziłeś.” 

W świecie, w którym młodzież coraz częściej komunikuje się obrazem i dźwiękiem, film staje się jednym z najskuteczniejszych narzędzi do wyrażania emocji, opinii i doświadczeń. W Amfiteatrze od kilku lat udowadniamy, że kamera może być nie tylko środkiem artystycznego wyrazu, ale także sposobem na budowanie relacji, odkrywanie siebie i rozmowę o sprawach naprawdę ważnych. Nasze działania filmowe pokazują, jak ogromny potencjał drzemie w młodych ludziach – wystarczy stworzyć im przestrzeń, w której mogą rozwijać swoje pasje i mówić własnym głosem.

Zapraszamy do przeczytania komentarza Michała Grosiaka, na codzień prowadzącego warsztaty filmowe w Pracowni Nowych Mediów:

– Młodzież najchętniej słucha muzyki i ogląda filmy. Twórcze osoby potrzebują wyrażać siebie poprzez te formy sztuki, zdobywając uznanie rówieśników. Naszym zadaniem jako animatorów jest stworzenie przestrzeni, w której młodzi będą mogli odkrywać własną wartość.

W 2021 roku w radomskim kinie studyjnym „Elektrownia” odbyła się premiera pierwszego musicalu filmowego pt. Puls sióstr. Na widowni zasiadła 67-osobowa grupa uczestników (w wieku 12–15 lat) projektu „Na musicalovo”, w ramach którego powstał ten film. Jako koordynator projektu przekonałem się, jak wielu utalentowanych muzycznie, tanecznie i aktorsko młodych ludzi mamy w Radomiu.

Z jednej strony odczuwałem ogromną satysfakcję, widząc ich zaangażowanie i energię – każdy czuł się ważnym współtwórcą. Z drugiej strony po zakończeniu projektu przyszło rozczarowanie – nowy sezon przyniósł tylko dwie osoby chętne do kontynuowania pracy nad filmami. Jak się później okazało, w pracy z młodzieżą nie liczba uczestników, a jakość działań i cierpliwość są kluczowe.

Jesienią 2022 roku pięcioro uczestników prowadzonych przeze mnie zajęć filmowych wzięło udział w kilkumiesięcznym Festiwalu Form Twórczych „Włącz”, który miał na celu aktywizację lokalnych grup młodzieży z całej Polski poprzez różnorodne szkolenia i działania artystyczne. Młodzi radomscy filmowcy postawili sobie jasny cel – stworzyć najlepszy film w projekcie i zdobyć doświadczenie rozwijające ich zainteresowania. Stworzyli grupę filmową o nazwie Radom movie: Akcja! i przystąpili do pisania scenariusza. Podczas cotygodniowych spotkań zgłębialiśmy tematy takie jak transpłciowość, problemy psychiczne młodzieży czy wysoka liczba samobójstw wśród młodych ludzi.

Analizowaliśmy także ich samopoczucie w szkołach. Okazało się, że na pięciu członków naszej grupy trzy osoby doświadczyły przemocy psychicznej lub fizycznej w szkole podstawowej, a jedna nadal zmaga się z problemami w szkole średniej. Tak narodził się tytuł filmu …który skrzywdziłeś. Podczas tych prac poznaliśmy się bliżej i zbudowaliśmy zaufanie. Założeniem filmu było dotarcie do rówieśników i pokazanie im, że można opowiadać o trudnych tematach w szczery sposób. Szybko stało się jasne, że poprawność instytucjonalna musi zejść na dalszy plan.

Dyrektorzy radomskich szkół średnich odmawiali zgody na realizację zdjęć w swoich budynkach, obawiając się stygmatyzacji placówek. Ostatecznie zdjęcia zrealizowaliśmy w jednej ze szkół podstawowych podczas długiego weekendu majowego. Dzięki mediom społecznościowym i poczcie pantoflowej nasza pięcioosobowa ekipa rozrosła się do ponad trzydziestu osób, które pracowały jako aktorzy, statyści, asystenci techniczni, charakteryzatorzy, a nawet kucharze. Nie mieliśmy finansowania zewnętrznego.

Młodzież zorganizowała składkę na żywność, a sprzęt został wypożyczony z MOK „Amfiteatr” i od osób prywatnych. Liderami na planie były dwie osoby z projektu „Na musicalovo” – chłopak pełniący funkcję operatora i dziewczyna odpowiedzialna za organizację planu oraz zarządzanie zespołem. Jeśli uda wam się zaprosić do projektu kilkudziesięcioosobową grupę młodzieży, musicie być gotowi na dużą odpowiedzialność – efekt końcowy nie może ich rozczarować. Na etapie montażu film ogląda tylko trzon ekipy, dlatego jego premiera staje się nie tylko celebracją, ale też momentem konfrontacji z oczekiwaniami wszystkich zaangażowanych.

Nam się udało – wszyscy byli zachwyceni, a projekcja była prawdziwym świętem kina. Film zdobył wiele nagród na festiwalach filmowych i otworzył przed nami nowe możliwości – zostaliśmy zaproszeni na ogólnopolskie konferencje oraz debaty dotyczące psychicznej kondycji młodzieży w szkołach. Uczestnicy projektu, którzy wcześniej zmagali się z trudnymi doświadczeniami, nabrali pewności siebie i potrafili otwarcie mówić o ważnych sprawach podczas dużych wydarzeń publicznych. Część z nich po premierze filmu …który skrzywdziłeś zrealizowała własne autorskie krótkie filmy.

MOK „Amfiteatr” współpracuje z radomskimi szkołami, które wprowadziły nasz film na lekcje wychowawcze jako narzędzie edukacyjne. Grupa filmowa Radom movie: Akcja! rozwija się, zdobywa nowych członków, a za pieniądze uzyskane na festiwalach zrealizowany został kolejny film pt. Doskonała, dotyczący ważnego dla młodzieży tematu.

Artykuł powstał w ramach antologii Narodowego Centrum Kultury Animacja + młodzież zawierającej opisy najlepszych projektów zrealizowanych przez animatorów z całej Polski w roku 2023.

Link do publikacji.