Szczegółowy harmonogram Fosy! Lato pełne przygód, tradycji i inspiracji

W sercu miasta, szykujemy prawdziwe święto! Od 11 lipca do 26 lipca nasza fosa zamieni się w wyjątkową przestrzeń spotkań – pełną muzyki, warsztatów, opowieści i smaków z różnych zakątków Polski. Każdy weekend przyniesie inny klimat i inną opowieść – od morskich przygód i bałtyckich legend, przez wiejskie rytuały i tradycje, aż po górskie krajobrazy i folklor.

„Na plaży, na fali, na luzie”, „Wsi spokojna, wsi wesoła” i „Szczyt wszystkiego” – te trzy hasła staną się mottem kolejnych tematycznych weekendów „Fosy Pełnej Kultury”. W programie m.in. warsztaty artystyczne, kulinarne, rekonstrukcje historyczne, spotkania z autorami bestsellerowych książek, koncerty folkowe i szantowe, wykłady, gry terenowe i filmowe wieczory.

To propozycja dla całych rodzin, dla miłośników rękodzieła, kultury i natury. Niezależnie od wieku – każdy znajdzie coś dla siebie. Zabierz dzieci, zaproś znajomych, weź udział w tej wyjątkowej letniej podróży – przez morze, wieś i góry, bez wychodzenia z miasta.

Jesteśmy na wczasach! Na Parkowej 1. Poniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram imprezy:

11 – 12.07.2025 Na plaży, na fali, na luzie

11.07.2025 (PIĄTEK)

17:00 – 19:00 Warsztaty artystyczne “Pamiątki z bursztynem” – Fundacja Polski Bursztyn – fosa

17:00 – 19:00 Warsztaty artystyczne – Warsztatownia Mammaleo – fosa

17:00 – 19:00 Warsztaty wiązania węzłów żeglarskich i bezpieczeństwa nad wodą – fosa

17:00 – 19:00 Malowanie twarzy, robienie tatuaży dla dzieci – fosa

17:00 – 19:00 Warsztaty kulinarne – paprykarz szczeciński – fosa

18:00 – 19:00 Spotkanie literackie z Zygmuntem Miłoszewskim – kawiarnia

Zygmunt Miłoszewski – powieściopisarz, scenarzysta, działacz społeczny. Autor dziesięciu powieści, w tym kryminałów, powieści przygodowych i literatury dla młodzieży. Jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy w kraju i za granicą, tłumaczony na prawie dwadzieścia języków, ekranizowany, wielokrotnie nagradzany. Członek założyciel branżowego stowarzyszenia pisarskiego Unia Literacka. Żeglarz, mieszka w Warszawie lub na pełnomorskim jachcie.

19:00 – 20:00 – Przedstawienie Morskie Opowieści – Teatr Katarynka – scena

TEATR KATARYNKA – przedstawienie Morskie Opowieści

To opowieść, która pozwoli małym widzom przenieść się na pokład statku, gdzie rozpoczną pełen przygód rejs. Rozśpiewana załoga opowie o niejednej przygodzie, która wydarzyła się na morzu. Dzieci nauczą się jak bezpiecznie spędzać czas nad wodą i poznają tajniki żeglarstwa. Meteorolog Krabs pokaże jak przepowiadać pogodę z chmur. A wszyscy widzowie wraz z załogą będą uczestniczyć w przeciąganiu liny. 

12.07.2025 (SOBOTA)

18:30 – 19:30 Wykład “Szlak Latarń Morskich w Polsce” – pod estakadą

Polskie wybrzeże Bałtyku zdobi 15 czynnych latarń morskich – znaków nawigacyjnych o unikalnej charakterystyce światła i bogatej historii. O ich znaczeniu opowie Barbara Kwiatkowska, członkini zarządu Stowarzyszenia Miłośników Latarń Morskich w Świnoujściu oraz pracownica tamtejszej latarni od 2008 roku. Praca jest jej pasją – uwielbia kontakt zarówno z turystami, jak i dawnymi mieszkańcami okolic latarni.

17:00 – 19:00 Warsztaty „Kształty Pomorza” – fosa

Podczas warsztatów uczestnicy zanurzą się w głębinach Bałtyku… i ulepią z ciastoliny flądrę – rybę wyjątkową, płaską, o wyłupiastych oczach i barwach doskonale maskujących ją w piasku morskim.

Prowadząca: Monika Konca – malarka, scenografka i kuratorka wystaw, absolwentka ASP w Gdańsku. Autorka scenografii teatralnych i kostiumów malowanych ręcznie, specjalizuje się w malarstwie wielkoformatowym. Trzykrotna stypendystka Marszałka Województwa Pomorskiego, dwukrotna stypendystka Miasta Gdańska. Kuratorka w Nadbałtyckim Centrum Kultury. Autorka wystaw m.in. „Nie tylko Bullerbyn” (2024) i „W czarodziejskim młynie Afanasjewów” (2025).

16:00 – 19:00 Warsztaty “Glony” – fosa

Czy przyszłość należy do biodegradowalnych materiałów? Na warsztatach poznamy bioplastiki, które powstają z naturalnych surowców – m.in. z widlika zaostrzonego, czerwonego glona, z którego produkuje się agar.

Prowadząca: Blanka Byrwa – projektantka i artystka działająca na pograniczu sztuki, nauki i ekologii. Specjalistka w dziedzinie biomateriałów z alg bałtyckich, twórczyni projektów na Gdynia Design Days („Glony”, „Odpady”, „Bioplastico?”). Prowadzi warsztaty z projektowania cyrkularnego i biomateriałów, współpracuje z ASP i UG. Prezeska Fundacji CUMY, współtwórczyni Makerspace w Stoczni Gdańskiej.

17:00 -18:00 Wykład „Truso. Historia legendarnej osady wikingów odkrytej w okolicach Elbląga” – pod estakadą

Opowieść o Truso to gotowy scenariusz filmowy – od jednej średniowiecznej wzmianki po odkrycia archeologiczne i życie codzienne wikińskiej osady.

Prowadzący: dr Jakub Jagodziński – archeolog, etnolog, popularyzator nauki, pracownik Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu. Autor książki „Goście, kupcy, osadnicy” (2023).

16:00 – 20:00 Grupa rekonstrukcyjna Utgard – wioska Wikingów – korona

Zapraszamy do niezwykłej podróży w czasie – do wioski Wikingów stworzonej przez grupę rekonstrukcyjną Utgard. To żywa opowieść o życiu dawnych Skandynawów, w której każdy może wziąć udział. W pełni wyposażony namiot przeniesie nas w realia wikińskiej codzienności – będzie można zobaczyć i dotknąć przedmiotów używanych przed wiekami, a także porozmawiać z odtwórcami historycznych rzemiosł. Chętni założą hełm, chwycą za tarczę, miecz czy topór i zrobią sobie pamiątkowe zdjęcie.

Nie zabraknie zapachów i smaków – własnoręcznie wypiekane podpłomyki na żywym ogniu będą świetną okazją, by skosztować czegoś wyjątkowego. Pokazy tkactwa oraz zielarstwa z opowieściami o dawnych metodach tworzenia kosmetyków naturalnych pozwolą lepiej poznać świat sprzed wieków. Dzieci zaprosimy do zabawy w Akademii Małego Woja, do gier takich jak kubb czy budowania własnej osady z drewnianych klocków. Na najmłodszych czekają też warsztaty tkackie, podczas których będzie można własnoręcznie utkać sznurkową bransoletkę. Dla odważnych przewidziano rzut toporem, a dla ciekawych przyszłości – stanowisko z odczytywaniem run. Wioska Utgard to miejsce, gdzie historia staje się przygodą.

17:00 -19:00 Stanowisko Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu – fosa

Prezentacja repliki zabytków z Truso, rozmowy o historii i archeologii oraz warsztaty gry hnefatafl – planszówki popularnej wśród Skandynawów w średniowieczu.

Prowadząca: Alicja Jung – historyczka, edukatorka, pracownica Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, specjalistka od nordyckich gier planszowych.

20:00 koncert szantowy – zespół EKT – scena główna

Zespół EKT-Gdynia, istniejący od 1986 roku, to jeden z najważniejszych zespołów szantowych w Polsce. Ich repertuar to mieszanka piosenki turystycznej, ballady i klasycznych szant. Zespół łączy rockowe brzmienia z nostalgicznymi melodiami, trafiając do publiczności w każdym wieku – od dzieci po dorosłych. Regularnie występują na największych festiwalach szantowych w kraju.

18 – 19.07.2025 Wsi spokojna, wsi wesoła

18.07.2025 (PIĄTEK)

17:00 – 19:00 – Warsztat tworzenia strachów na wróble – fosa

17:00 – 19:00 – Warsztaty ceramiczne – Ptaki ceramiczne z Iłży – fosa

18:00 – 19:30 – Pokaz filmu “Gunda” – kawiarnia

„Gunda” Wiktora Kossakowskiego to poruszający, czarno-biały dokument i intymne spotkanie z istotami, które żyją tuż obok nas. Reżyser z czułością obserwuje codzienne życie świni Gundy i jej prosiąt, a także kur i krów, ukazując ich emocje, relacje i indywidualność. Film, pozbawiony słów, przemawia dźwiękami zwierzęcego świata – chrumkaniem, piskami, świergotem – i staje się medytacją nad egzystencją. Jak mówi producent Joaquin Phoenix, to dzieło przekracza granice między gatunkami i porusza najgłębsze warstwy naszej wrażliwości.

19:00 – Warsztaty oberkowe z Czesławem Pióro – proscenium

20:00 – Potańcówka oberkowa – Kapela Do kapelusza i Kapela Henryka Gwiazdy – proscenium

Kapela Henryka Gwiazdy: Henryk Gwiazda – harmonia trzyrzędowa, Przemysław Mydłowski – saksofony, Mieczysław Marczak – bębenek obręczowy

Kapela Do Kapelusza: Robert Czupryn – skrzypce, basy, Kazuma Ishio – skrzypce, basy, Michał Sołśnia – bębenek obręczowy

19.07.2025 (SOBOTA)

16:00 – 18:00 – Wiejska gra terenowa – teren całej fosy

Odnajdź bohaterów gry terenowej (szukaj ich uważnie) wykonaj zadania, które Ci zlecą, zbieraj pieczątki i zdobywaj nagrody! Weź udział w wiejskiej przygodzie.

17:00 – 19:00 – Warsztaty ceramiczne – Ptaki ceramiczne z Iłży – fosa

16:00 – 18:00 – Warsztat wicia wianków – fosa

16:00 – 18:00 – Warsztaty kulinarne – Robimy sójki – fosa

W 2021 roku sójka głowaczowska – pieczony pieróg z marchwią i kaszą jaglaną – została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych. Na Ziemi Kozienickiej znana była także jako markwiany lub marfiany pieróg. Sójki pieczono w piecach chlebowych, często smarując je przed pieczeniem jajkiem lub wodą z cukrem dla uzyskania połysku. Stanowiły codzienny posiłek, często zastępując chleb. Jadano je na ciepło i zimno, również w wersji postnej – z mlekiem, herbatą, kompotem lub śmietaną. Przechowywane nawet przez dwa tygodnie, przed podaniem mogły być podgrzewane na płycie kuchennej lub w duchówce, zawinięte w wilgotną ściereczkę.

16:00 – 19:00 – Warsztaty: stare sady – część teoretyczna godz. 16-17 – Kawiarnia, część praktyczna godz. 17-19 – ogród społeczny 

Interesujecie się starymi odmianami jabłoni i grusz? Pamiętacie z dzieciństwa stare sady, z których zrywaliście owoce? Tęsknicie za zapomnianymi smakami sprzed lat? O starych sadach, ich pielęgnacji, zakładaniu, historii odmian opowie znakomity ekspert sadownictwa, Grzegorz Ciechomski. Warsztat podzielony będzie na część teoretyczna i praktyczną.  Nauczymy się jak wykonać szczepienie, jak założyć sad, jak dbać o drzewa i wiele, wiele więcej.

Grzegorz Ciechomski: kolekcjoner dawnych odmian drzew owocowych, rolnik, mistrz kowalski i leśnik z zawodu. W swojej kolekcji zgromadził już ponad 100 niezwykłych odmian i nie zamierza składać broni. W swoim gospodarstwie wprowadza systemy agroleśne, hoduje owce, drób oraz uprawia warzywa metodą biointensywną – bezorkową. Bardzo interesują go historie i opowieści związane z pochodzeniem odmian drzew owocowych. Mawia : „Owoce to jedyne pożywienie, które chce być zjedzone”.

18:00 – Spotkanie literackie z Kamilem Janickim – Życie w chłopskiej chacie – Kawiarnia

Kamil Janicki – Historyk, pisarz i publicysta. Prowadzi portal WielkaHISTORIA.pl, a także kanał na Youtube pod tą samą nazwą. Autor dwudziestu książek sprzedanych w łącznym nakładzie niemal 500 000 egzemplarzy. Specjalizuje się w historii społecznej i dziejach życia codziennego. Jest też autorem popularnej serii biografii wybitnych Polek i władczyń dawnej Rzeczpospolitej. Napisał m.in. „Pańszczyznę. Prawdziwą historię polskiego niewolnictwa”, „Wawel. Biografię”, „Warcholstwo. Prawdziwą historię polskiej szlachty” i „Cywilizację Słowian”. Jego najnowsza książka to „Życie w chłopskiej chacie” (2024). Rozmowę z autorem poprowadzi Paweł Błach.

20:00 – Koncert Hajda Banda – scena główna

Hajda Banda / Гайда Банда to białorusko-polska grupa wykonująca autorskie opracowania tradycyjnych pieśni i tańców z Podlasia, zachodniej Białorusi i Polesia. W składzie zespołu usłyszymy akustyczne, regionalne instrumenty: skrzypce, harmonię trzyrzędową, cymbały i bęben obręczowy.

Hajda Banda / Гайда Банда powstała jesienią 2021 roku z inicjatywy skrzypaczki Darii Butskiej i od tego momentu zagrała ponad 90 koncertów w Polsce i poza jej granicami. Mieszkający w Warszawie, Bielsku Podlaskim i Krakowie muzycy zespołu swoje doświadczenia gromadzą także w innych zespołach i projektach, takich jak Duality, Sw@da x Niczos, Orkiestra Taneczna Bonanza czy Kapela Ozimkowicza. 

W 2025 roku ukazała się druga płyta zespołu, zatytułowana “Niepraudzivaya”. Debiutancki album zespołu, płyta “Hajda!”, zdobył III miejsce w konkursie na Folkowy Fonogram Roku 2023 oraz III miejsce w plebiscycie publiczności Wirtualne Gęśle na najlepszą płytę z muzyką folkową 2023 roku. W maju 2022 roku grupa zdobyła III miejsce, Nagrodę Publiczności oraz Nagrodę Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie podczas XXIV Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa Tradycja”.  

Skład:

– Daria Butskaya – skrzypce, śpiew
– Nika Jurczuk – skrzypce, śpiew
– Mateusz Dobrowolski – bęben obręczowy, śpiew
– Paweł Iwan – cymbały, drumla, lira korbowa, śpiew
– Kuba Zimończyk – harmonia trzyrzędowa, śpiew

25.07 – 26.07.2025 Szczyt wszystkiego

25.07.2025 (PIĄTEK)

17.00 – 20.00 Wirtualny spacer górski w goglach VR  korytarz
17.00 – 17.40 Zespół CIEŚLICA z Zawoi – występ PROSCENIUM

Grupę tworzą miłośnicy i pasjonaci folkloru Górali Babiogórskich. Głównym celem zespołu jest utrzymanie, promowanie i rozpowszechnianie tradycyjnej muzyki, tańca i śpiewu spod Babiej Góry.

Zespół prezentuje autentyczny folklor górali, zamieszkujących północne zbocza Babiej Góry, zarówno w formie tanecznej jak i obrzędowo-zwyczajowej. W tańcach dominują żywiołowe obrytki, polki, a także walce czy tańce korowodowe.

17.00 – 18.30 Babiogórska kulasa – warsztaty kulinarne FOSA

17.00 – 20.00 babiogórskie figle – stanowisko dla dzieci z góralskimi zagadkami, łamigłówkami, malowankami stroju FOSA

18.10 – 18.50 Zespół CIEŚLICA z Zawoi – występ PROSCENIUM

18.00 – 19.00 Warsztaty górskie z Rudą z wyboru KAWIARNIA

Gosia Nowakowska – autorka bloga „Ruda z wyboru”. Po górach chodzi od ponad 20 lat, „wychowana górsko” na tatrzańskich szlakach. Ma za sobą okres eksploracji bardziej dzikich ścieżek tych gór i liźnięcie wspinaczki. Obecnie bardziej odnajduje się na dłuższych, wielodniowych szlakach (Tour du Mount Blanca, GR221 na Majorce, Grań Niżnych Tatr) niż w szalonych jednodniowych wyrypach. Na spotkaniu opowie o przygotowaniu do górskich wędrówek – zarówno tych krótszych, jak i dłuższych, pokaże niezbędny ekwipunek i da kilka wskazówek, pomocnych w organizowaniu wyprawy. 

18.40 – 20.00 Opowieść o chlebie – warsztaty pieczenia podpłomyków z masłem FOSA

21.00 FILM: Wanda Rutkiewicz. Ostatnia wyprawa – Elizy Kubarskiej FOSA

„Ostatnia wyprawa” to poruszający dokument Elizy Kubarskiej o Wandzie Rutkiewicz – legendarnej himalaistce, pierwszej Polce na Mount Evereście i pierwszej kobiecie na K2. Film, dostępny na TVP VOD, ukazuje nie tylko spektakularne osiągnięcia Wandy, ale też jej zmagania z samotnością, stereotypami i własnymi emocjami.

Opowieść oparta jest na unikalnych nagraniach audio, które Rutkiewicz tworzyła tuż przed zaginięciem. Eliza Kubarska – również alpinistka – podąża jej ostatnim szlakiem w Himalajach, próbując zrozumieć motywacje i wewnętrzne rozterki ikony światowego himalaizmu.

W filmie występują m.in. Reinhold Messner, Krzysztof Wielicki, Carlos Carsolio oraz bliscy Wandy: jej siostra Janina Fies i menadżerka Marion Feik.

25.07.2025 (SOBOTA):

16.00 – 20.00 Wirtualny spacer górski w goglach VR korytarz

16.00 – 18.00:

Wędrujące kamyki – warsztaty dla dzieci – Dorota Borycka FOSA

Tradycja malowania i zostawiania kamyków, znana jako #kamyczki, polega na tworzeniu kolorowych, często inspirujących kamieni i pozostawianiu ich w przestrzeni publicznej, by inni mogli je znaleźć, zabrać lub przenieść dalej. Akcja, zapoczątkowana w USA jako „Kindness Rocks Project”, zyskała popularność również w Polsce, gdzie uczestnicy często dodają kod pocztowy i dzielą się znaleziskami w mediach społecznościowych. To forma kreatywnej zabawy i dzielenia się pozytywnym przesłaniem, choć ważne jest, by pamiętać o ekologii i nie zostawiać kamieni w parkach przyrodniczych. Podczas warsztatów uczestnicy ozdobią własne kamyki.

Minerały górskie  – warsztaty dla dzieci i młodzieży FOSA

Celem warsztatów jest przybliżenie dzieciom piękna natury, ukazanie różnorodności otaczającego Nas świata, rozbudzenie ciekawości, pasji i zainteresowań.  Warsztaty posiadają walory terapeutyczne poprzez pracę na poziomie zmysłowym, szczególnie zmysłu wzroku i dotyku. Dzieci poznają również najciekawsze fizyczne i uzdrawiające właściwości kamieni oraz etymologię nazw minerałów. Na zakończenie warsztatów każde dziecko zabiera ze sobą do domu pamiątkę z warsztatów w postaci toczonego lub fasetowanego koralika nawleczonego na gumkę – Kamień Mocy. (ZAPISY ONLINE)

18.00 – 19.00 Spotkanie autorskie z Beatą Sabałą – Zielińską – seria książek o Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym SCENA

Dziennikarka radiowa, rodowita góralka, przez dziesięć lat relacjonowała na antenie Radia ZET życie Podhala, nadając swoim materiałom charakterystyczny, zadziorny ton. Autorka dziennikarskiego pamiętnika „Radio-aktywna Sabała, czyli jak zostałam głosem z Zakopanego” oraz współautorka (z Pauliną Młynarską) nietuzinkowych przewodników po Zakopanem: „Zakopane odkopane” i „Zakopane – nie ma przebacz!”.

Obecnie wykłada na Uniwersytecie Jagiellońskim, prowadzi zajęcia w Instytucie Dziennikarstwa i wspiera młode radiowe talenty w rozgłośni UJOT FM.

Jako pierwsza w Polsce stworzyła cykl publikacji o Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym. Udało jej się przełamać milczenie ratowników TOPR i oddać głos ludziom, którzy na co dzień mierzą się z niebezpieczeństwem, odpowiedzialnością i granicami ludzkiej wytrzymałości.

TOPR – instytucja z ponad 110-letnią tradycją – to zamknięte środowisko wyjątkowych ludzi. Publikacje autorki odkrywają ich świat: pełen odwagi, zwątpienia, nadziei i cudów.

18.00 – 20.00 Nikifor Krynicki – warsztaty z Panem od Plastyki FOSA

20.00 Trebunie Tutki – koncert SCENA

Trebunie-Tutki to zespół, który od lat promuje Podhale i polską kulturę na scenach Europy, Azji i Ameryki Północnej – m.in. podczas EXPO w Portugalii i Japonii. Ich styl to połączenie ponadstuletniej tradycji rodzinnej z nowatorskim podejściem do muzyki góralskiej.

Jako pierwszy polski zespół trafili do czołówki Listy Muzyki Świata Europejskiej Unii Radiowej. Otrzymali też tytuł Honorowego Ambasadora Polszczyzny.

Koncertowali m.in. w USA, Chinach, Indiach, Emiratach Arabskich i wielu krajach Europy. Chętnie współpracują z artystami z całego świata – od jamajskich Twinkle Brothers i Adriana Sherwooda, po gruziński Urmuli Quintet. W Polsce łączyli siły m.in. z Wojciechem Waglewskim i Voo Voo.

Twórca zespołu, Krzysztof Trebunia-Tutka, rozwija koncepcję „nowej muzyki góralskiej” – opartej na tradycyjnym brzmieniu, ale otwartej na symfonikę, jazz czy world music. Efektem takich poszukiwań są m.in. projekt „Legenda Tatr” z Filharmonią Łódzką oraz najnowszy album „Duch Gór”, który trafił na międzynarodowe listy przebojów muzyki świata (Transglobal World Music Chart) i rozbrzmiewa w rozgłośniach od USA po Australię.

Wydarzenie dofinansowane ze środków Gminy Miasta Radomia.